Cách để tránh truy thu BHXH với hợp đồng khoán

(startUpDuKich) – Tránh truy thu BHXH – Nếu bạn là chủ doanh nghiệp, chắc hẳn từng có lúc “thở dài” khi nghe tới hai chữ bảo hiểm xã hội (BHXH). Một bên là ngân sách hạn hẹp, một bên là quy định pháp luật không thể lách. Thế là nhiều doanh nghiệp chọn giải pháp “kí hợp đồng khoán” để… tiết kiệm. Nhưng khoan đã – nếu không cẩn thận, cái khoán này có thể trở thành cái bẫy, khiến doanh nghiệp bị truy thu BHXH cùng một khoản phạt “xót ví”!

Vậy làm sao để “khoán” mà vẫn hợp pháp – an toàn – không bị truy thu? Bài viết này sẽ lần lượt giải đáp câu hỏi này, hãy theo dõi ngay nhé!!!

1. [Tránh truy thu BHXH] – Hợp đồng khoán – cứu cánh hay… con dao hai lưỡi?

Thực tế, hợp đồng khoán (còn gọi là hợp đồng khoán việc, khoán sản phẩm, khoán khối lượng…) được nhiều doanh nghiệp ưa chuộng vì không phải đóng BHXH, không ràng buộc dài hạn và tiết kiệm chi phí đáng kể.

Nhưng điều mà ít người để ý là: tên gọi chỉ là “vỏ bọc”, còn nội dung mới là “linh hồn”. Nếu trên giấy ghi là “hợp đồng khoán”, mà trong thực tế lại có đủ các yếu tố của quan hệ lao động, thì cơ quan BHXH sẽ “soi” ngay. Và kết quả? Truy thu BHXH, phạt hành chính, thậm chí bị truy cứu nếu có dấu hiệu gian lận.

Nghe hơi rùng mình rồi đúng không? 😅

2. [Tránh truy thu BHXH] – Khi nào hợp đồng khoán KHÔNG phải đóng BHXH?

Tin vui là – không phải cứ “khoán” là rủi ro. Nếu bạn làm đúng bản chất khoán việc độc lập, thì hoàn toàn không bị truy thu BHXH.

Cụ thể, hợp đồng khoán được xem là hợp pháp nếu có các đặc điểm sau:

✅ Không có sự quản lý, giám sát trực tiếp: Người nhận khoán làm việc tự do, không ai “đứng đầu bàn” kiểm tra mỗi ngày.

✅ Không chấm công, không trả lương hàng tháng: Thanh toán theo sản phẩm, theo giai đoạn hoặc khối lượng hoàn thành.

✅ Không quy định giờ giấc làm việc: Người nhận khoán muốn làm ban ngày hay ban đêm đều được, miễn hoàn thành đúng tiến độ.

✅ Có biên bản nghiệm thu và quyết toán rõ ràng: Đây chính là “lá chắn vàng” khi cơ quan BHXH kiểm tra.

✅ Công việc mang tính độc lập: Ví dụ thuê freelancer thiết kế, sửa chữa công trình, viết nội dung quảng cáo, lập trình website, v.v.

Tóm lại, nếu người nhận khoán tự làm – tự chịu trách nhiệm – không chịu quản lý nội bộ, thì bạn hoàn toàn không cần đóng BHXH cho họ.

3. [Tránh truy thu BHXH] – Khi nào hợp đồng khoán “giả dạng” hợp đồng lao động?

Còn nếu doanh nghiệp “khoán” mà lại:

❌ Có chấm công hàng ngày.

❌ Có trả lương hàng tháng như nhân viên chính thức.

❌ Có quản lý, giám sát, báo cáo trực tiếp với sếp.

Thì xin chia buồn – dù hợp đồng ghi “khoán” đi nữa, cơ quan BHXH vẫn coi đó là hợp đồng lao động trá hình.

Khi ấy, doanh nghiệp bắt buộc phải truy nộp toàn bộ BHXH, BHYT, BHTN cho giai đoạn trước, kèm tiền phạt. Cảm giác lúc đó sẽ giống như… bị “dí” hóa đơn điện thoại cả năm trong một lần vậy 😭.

4. [Tránh truy thu BHXH] – Dấu hiệu cơ quan BHXH dễ “soi” ra bạn đang lách luật

Nhiều doanh nghiệp nghĩ “mình khéo lắm rồi”, nhưng cơ quan BHXH đâu có “non tay”. Dưới đây là những dấu hiệu đỏ khiến bạn dễ bị kiểm tra đột xuất:

- Hợp đồng khoán có nội dung làm việc liên tục nhiều tháng, nhiều năm.
- Nhân sự đó có tên trong bảng chấm công, bảng lương hàng tháng.
- Có email công ty, tham gia họp, báo cáo nội bộ như nhân viên.
- Không có biên bản nghiệm thu, không chứng minh được tính “khoán sản phẩm”.

Chỉ cần một trong những điểm trên, bạn đã rơi vào “vùng nghi ngờ cao độ”.

5. [Tránh truy thu BHXH] – Bí kíp “né” truy thu BHXH hợp pháp cho doanh nghiệp

Nếu bạn không muốn sáng ngủ dậy thấy email “Thông báo kiểm tra từ BHXH”, thì hãy nhanh chóng làm ngay 5 việc sau:

1️⃣ [Tránh truy thu BHXH] – Rà soát lại toàn bộ hợp đồng khoán

Xem kỹ từng điều khoản: có quy định giờ làm, chấm công, trả lương tháng hay không. Nếu có, hãy sửa hoặc chuyển sang hợp đồng lao động chính thức.

2️⃣ [Tránh truy thu BHXH] – Ban hành quy định nội bộ rõ ràng

Doanh nghiệp cần có quy chế phân biệt giữa hợp đồng khoán và hợp đồng lao động. Điều này giúp bạn tự tin giải trình khi cơ quan BHXH hỏi.

3️⃣ [Tránh truy thu BHXH] – Thay bảng chấm công, bảng lương bằng biên bản nghiệm thu

Với hợp đồng khoán, chứng từ quan trọng nhất là biên bản nghiệm thu – quyết toán. Đây chính là “tấm khiên” giúp bạn chứng minh công việc mang tính sản phẩm, không phải lao động thường xuyên.

4️⃣ [Tránh truy thu BHXH] – Lưu trữ đầy đủ hồ sơ và chứng từ

Từ hợp đồng, báo giá, biên bản nghiệm thu, hóa đơn thanh toán – tất cả đều cần được lưu lại để đối chiếu khi cần.

5️⃣ [Tránh truy thu BHXH] – Đào tạo kế toán và nhân sự về quy định BHXH

Nhiều rắc rối xảy ra chỉ vì… nhân sự “không biết luật”. Việc cập nhật kiến thức BHXH định kỳ sẽ giúp doanh nghiệp tránh sai sót đáng tiếc.

6. [Tránh truy thu BHXH] – Lời kết – “Khoán” thông minh để tránh “khốn”

Ký hợp đồng khoán không xấu. Nhưng khoán mà thiếu hiểu biết, lại “gắn bó như nhân viên chính thức”, thì hậu quả rất dễ thành “khoán… nợ”! 😅

Hãy nhớ:

👉 Nếu có quản lý – chấm công – trả lương định kỳ → phải đóng BHXH.

👉 Nếu làm việc độc lập – trả theo sản phẩm – có nghiệm thu → không cần đóng BHXH.

Doanh nghiệp thông minh là doanh nghiệp biết cách tuân thủ mà vẫn tối ưu chi phí. Hãy biến “khoán việc” thành vũ khí hợp pháp thay vì “cái bẫy pháp lý”!

* Ghi chú: Để gia tăng hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của mình, bạn có thể: